Na Termopilach ja się nie odważę
Osadzić konia w wąwozowym szlaku;
Bo tam być muszą tak patrzące twarze,
Że serce skruszy wstyd – w każdym Polaku.
Ja tam nie będę stał przed Grecji duchem –
Nie – pierwej skonam, niż tam iść – z łańcuchem.Zrzuć do ostatka te płachty ohydne,
Juliusz Słowacki, Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu, Pieśń VIII, Grób Agamemnona, w. 73 – 78; w. 97 – 102
Tę – Dejaniry palącą koszulę:
A wstań jak wielkie posągi bezwstydne,
Naga – w styksowym wykąpana mule,
Nowa – nagością żelazną bezczelna –
Niezawstydzona niczym – nieśmiertelna!
Polski filhellenizm 200 lat temu
Rok temu obchodziliśmy dwusetną rocznicę wybuchu Powstania Greckiego (1821 – 1830). Podczas tego powstania w bitwie pod Petą, 4 lipca 1822 roku poległo wielu Polaków, którzy ponieśli śmierć, by pozwolić helleńskim przyjaciołom wyzwolić się spod tureckiego jarzma. To wyjątkowe wydarzenie ówczesnej Europy, walka o wolność i niepodległość kraju, bohaterskie postaci narodowej greckiej rewolucji stały się inspiracją i wzorem dla Polaków, którzy z równą siłą walczyli o wolność i niepodległość kraju. Czas greckiej rewolucji przypada w Polsce na czas romantyzmu, zaborów i powstań. Symbolem wolności stał się romantyczny kult Grecji[1] czyli filhellenizm Polaków za przykładem Lorda Byrona.
Pamięć o wydarzeniach z tamtego okresu oraz współczesne umiłowanie helleńskiej kultury, stały się inspiracją do zorganizowania „Wieczoru polskiego filhellenizmu”, na który zapraszamy serdecznie tych, którzy chcą wspólnie z nami uczestniczyć w wielkiej kulturze romantyzmu poprzez wystąpienia zaproszonych gości i recytację wierszy polskich romantyków oraz odtańczenie poloneza przez młodzież z Polonii greckiej.
Program Wieczoru polskiego filhellenizmu w Atenach
Podczas spotkania zgłębimy temat polskiego filhellenizmu dzięki prelekcjom:
- Prof. Maria Kalinowska „Juliusz Słowacki — polski filhellen romantyczny”
- Prof. Gościwit Malinowski „Polacy w Powstaniu Narodowym Greków 1821”
- Dr Constantinos Velentzas „Bitwa pod Petą. Kamień węgielny zjednoczenia Europy”
- Sekretarz PIAA w Atenach Beata Kukiel-Vraila „Polscy archeolodzy odkrywają Grecję„
Dodatkowo dzięki wsparciu polonijnej młodzieży i oprawie muzycznej Nikosa Filaktosa wskrzesimy ducha filhellenizmu polskiego, poprzez recytację utworów Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida i Józefa Dunina Borkowskiego. Energii spotkaniu dodadzą też tańce narodowe, które zostaną zaprezentowane przez uczniów Szkoły Polskiej im. Zygmunta Minejki przy Ambasadzie RP. w Atenach
oraz Szkoły powszechnej nr 1 w dzielnicy Egaleo w Atenach.
Przestrzeń i czas wydarzenia
Wieczór polskiego filhellenizmu odbędzie się w piątek 7 października 2022 roku o godzinie 19.00 w Centrum Mikisa Theodorakisa (Odos Kiprou 68, Argioupoli). Dodatkowo w sobotę (8.10.2022) planujemy odwiedzić groby polskich uczestników Powstania Greckiego w Nafplio, by uczcić pamięć naszych bohaterów, którzy stanęli ramię w ramię z wojskami Hellenów, by Grecja mogła zyskać niepodległość.
[1] M. Kalinowska Grecja romantyków. Studia nad obrazem Grecji w literaturze romantycznej. Toruń 1994, s.73.
